Jak ją uzyskać ?
Ustawowym obowiązkiem każdego obywatela jest uiszczanie podatków. Polskie prawo przewiduje szereg różnych podatków poczynając od podatku dochodowego kończąc na podatku od spadków i darowizn, które jako obywatele jesteśmy zobowiązani płacić terminowo. Nie wykonanie zobowiązań podatkowy może narazić nas negatywne konsekwencje, które mogą ostatecznie przybrać postać egzekucji postępowania egzekucyjnego prowadzonego z inicjatywy urzędu skarbowego. Niemniej jednak podatnik, może uzasadnić swoją nieterminowość i uwolnić się od negatywnych konsekwencji wnosząc o ulgę w spłacie powstałego zobowiązania podatkowego.
Przesłanki zastosowania ulg
Art. 67a Ordynacji podatkowej wskazuje, iż przesłankami uzasadniającymi udzielenie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych są:
- Ważny interes podatnika.
- Interes publiczny.
Przesłanki te są zdefiniowane w sposób nieostry, w związku z czym każdorazowo należy je oceniać z uwzględnieniem okoliczności związanych z konkretną sprawą. Dlatego też decyzja wydana przez organ podatkowy w zakresie udzielenia ulgi, będzie miała charakteru uznaniowy. Niemniej jednak, nie oznacza to, że decyzja ta będzie dowolna, bowiem uznanie administracyjne ma również swoje granice, które w przypadku udzielenia ulgi, wyznaczają przesłanki ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego.
Przez ważny interes podatnika należy rozumieć sytuację, gdy podatnik z powodu nadzwyczajnych bądź losowych okoliczności nie jest w stanie zapłacić zobowiązań podatkowych w terminie np. w skutek choroby, która uniemożliwia mu podjęcie płatnej pracy. Oczywiście organ administracyjny będzie badał przesłankę ważnego interesu podatniku odnosząc się do okoliczności faktycznych konkretnej sprawy, biorąc pod uwagę zobiektywizowane kryteria.
Przesłankę interesu publicznego należy rozumieć jako pewną wartość wspólna dla całego społeczeństwa, bądź jego części, taką jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo czy porządek publiczny. Organ administracyjny rozważając zastosowanie tej przesłanki, każdorazowo jest zobowiązany ustalić czy korzystniejsze z punktu widzenia interesu publicznego będzie dochodzenie należności czy zastosowanie ulgi w spłacie zobowiązania podatkowego.
Udzielenie ulgi przedsiębiorcom
Warto również zwrócić uwagę, że podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą są obwarowani dodatkowymi ograniczeniami, a organ podatkowy de facto zmuszony jest przeprowadzić dwuetapowy etap procedowania. Po pierwsze organ podatkowy będzie ustalał czy zachodzą przesłanki ważnego interesu podatnika bądź interesu publicznego. Po drugie będzie on oceniał czy zachodzą przesłanki uregulowane w art. 67b Ordynacji podatkowej. Zatem organ podatkowy może udzielić ulgi zobowiązań podatkowych wobec podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, które:
- Nie stanowią pomocy publicznej.
- Stanowią pomoc de minimis– w zakresie i na zasadach przewidzianych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy de minimis.
- Stanowią pomoc publiczną, jednak musi mieć ona ściśle określony charakter m. in. kiedy ulga jest udzielana w związku z ochroną środowiska czy rozwojem mały i średnich przedsiębiorstw.
Rodzaj ulg w spłacie zobowiązań podatkowych
Przepisy Ordynacji podatkowej wymieniają 3 rodzaje ulg. Dwie pierwsze z nich to:
- Odroczenie terminu płatności podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty.
- Odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek.
Wyżej wskazane ulgi oznaczają nic innego jak przesunięcie zapłaty zobowiązania podatkowego na dogodniejszy dla podatnika termin.
Trzecim rodzajem ulgi jest umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowej, odsetki za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej. Ulga ta oznacza, że organ podatkowy zwalnia podatnika od obowiązku zapłaty części lub całości należności podatkowej.
Wniosek podatnika
Aby możliwym było udzielenie ulgi w spłacie zobowiązani podatkowego, koniecznym jest złożenie przez podatnika wniosku, albowiem organ podatkowy nie posiada uprawnienia do zastosowania ulgi z urzędu. Przepisy prawne nie regulują formalnych warunków, które musi spełniać taki wniosek. W związku z tym należy przyjąć, że taki wniosek należy sporządzić przy uwzględnieniu reguł dotyczących składania podań w postępowaniu podatkowym.
Co ważne, organ podatkowy jest związany treścią wniosku. W związku z czym organ nie ma możliwości zastosowania innej ulgi niż ta, o którą wnosi podatnik.