Jak i kiedy odwołać zgodę?
Publikowaliśmy w ostatnim czasie kilka artykułów dotykających problematyki zgody na przetwarzanie danych osobowych. W wielu wiadomościach, które od Państwa otrzymaliśmy, wraz z podziękowaniem za jasne wytłumaczenie wyżej wskazanej problematyki zadawano następujące pytania: „Czy można odwołać już raz wyrażoną zgodę na przetwarzanie danych osobowych? A jeśli tak to kiedy można to zrobić oraz w jaki sposób?”. W tym artykule odpowiemy na wszystkie frustrujące Państwa pytania. Zapraszam więc zainteresowanych do lektury.
Na samym wstępie należy wskazać, że udzieloną zgodę na przetwarzanie danych osobowych przez określony podmiot można odwołać zawsze. A więc w dowolnie obranym przez nas momencie. Może zatem odbyć się to zarówno 10 lat po udzieleniu przez nas zgody jak i na drugi dzień. Nie ma to najmniejszego znaczenia. Decyzja ta całkowicie należy do nas, a wprowadzenie w tym zakresie przez administratora danych jakichkolwiek ograniczeń należy ocenić kategorycznie jako działanie niezgodne z prawem. Wszelkie tego rodzaju postanowienia ograniczające administratora danych są nieważne, a w związku z tym nie wywołują żadnych skutków prawnych.
Co istotne, odwołanie zgody na przetwarzanie danych osobowych powinno być co najmniej tak samo łatwe co jej udzielenie, o ile nawet nie łatwiejsze. Oznacza to, że jeżeli określony administrator danych pozwala na udzielenie zgody za pomocą strony internetowej to nie może ona wymagać by odwołanie tak udzielonej zgody nastąpiło osobiście w siedzibie administratora danych. Jako, że ustawodawca unijny podobnie jak w przypadku udzielenia zgody na przetwarzanie danych osobowych, nie zastrzegł rygoru formy oświadczenia woli o odwołaniu wyrażonej zgody, decyzja ta, tj. dotycząca formy w jakiej następuje odwołanie w/w zgody znajduje się ostatecznie w gestii administratora danych.
Niezależnie jednak od wyboru jakiego dokona, odwołanie zgody jako, że jest oświadczeniem woli jednostki, musi zawsze spełniać wymogi przewidziane dla jego ważności. Oznacza to, że musi ono, tak samo jak oświadczenie woli o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, charakteryzować się następującymi cechami:
- dobrowolnością,
- konkretnością,
- świadomością,
- jednoznacznością.
Oczywiście, wszystkie podane wyżej cechy muszą występować łącznie. Brak bowiem, którejkolwiek z nich, chociażby jednej, spowoduje nieważność składanego przez nas oświadczenia.
Na koniec warto wskazać, że odwołanie zgody wywołuje wyłącznie skutki na przyszłość. Oznacza to po pierwsze, że od chwili otrzymania oświadczenia o odwołaniu zgody, administrator danych nie może już opierać na udzielonej przez nas uprzednio na zgodzie przetwarzania danych osobowych w stosunku do podejmowanych przez niego czynności już po fakcie cofnięcia przez nas zgody. Natomiast wszystkie te czynności, które opierały się na zgodzie i miały miejsce wcześniej pozostają ważne.