Kto może zostać pełnomocnikiem strony ?
Co do zasady, strony mogą występować w sprawie cywilnej osobiście bądź za pośrednictwem innej osoby. Podstawą umocowania do działania w cudzym imieniu może być zarówno ustawa (np. opiekun, kurator lub jeden z rodziców), oświadczenie strony jak i orzeczenie Sądu. Dwie ostatnie podstawy są źródłem pełnomocnictwa. Strony decydując się na skorzystanie z usług profesjonalnych pełnomocników kierują się chęcią jak najlepszej ochrony swojego interesu podczas postępowania. Profesjonalny pełnomocnik posiadający doświadczenie zawodowe oraz znający realia postępowań sądowych jest w stanie skuteczniej doprowadzić do uzyskania pozytywnego rozstrzygnięcia dla mocodawcy.
Umocowanie pełnomocnika
Jak wskazano powyżej, pełnomocnik może być umocowany na podstawie oświadczenia złożonego przez stronę postępowania. Pełnomocnictwo będzie upoważniało pełnomocnika do reprezentowania mocodawcy przed Sądem w postępowaniu cywilny. Ponadto pełnomocnik może zostać również umocowany na podstawie postanowienia Sądu w ramach pomocy prawnej z urzędu. Takiej pomocy prawnej może żądać m.in. osoba zwolniona przez Sąd od kosztów sądowych w całości lub części.
Warto również wskazać, iż pełnomocnik może zostać tymczasowo dopuszczony do podjęcia naglącej czynności procesowej, gdy nie może przedstawić pełnomocnictwa. W takiej sytuacji Sąd równocześnie wyznaczy termin w ciągu którego pełnomocnik powinien złożyć lub przedstawić zatwierdzenie czynności przez stronę. Jeżeli tego nie uczyni w terminie, Sąd pominie czynności procesowe pełnomocnika.
Rodzaje oraz zakres pełnomocnictwa
Regulacje prawne przewidują, iż w sprawach cywilnych może zostać udzielone pełnomocnictwo procesowe – ogólne lub do prowadzenia poszczególnych spraw (tzw. pełnomocnictwo szczególne) albo wyłącznie do niektórych czynności procesowych.
Pełnomocnictwo procesowe ogólne jest podstawą do prowadzenia wszelkich spraw. Natomiast pełnomocnictwo szczególne uprawnia pełnomocnika do występowania wyłącznie w sprawach objętych treścią pełnomocnictwa. Warto również wskazać, iż przepisy kodeksu postępowania cywilnego wskazują zakres zarówno pełnomocnictwa ogólnego jak i szczególnego. Wobec tego na podstawie pełnomocnictwa ogólnego lub szczególnego, pełnomocnik będzie umocowany do:
- Wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jako też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy.
- Wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji.
- Udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu.
- Zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie.
- Odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.
Co więcej zakres pełnomocnictwa może być jeszcze szerszy, a to z uwagi na art. 92 Kodeks postępowania cywilnego, który wskazuje, iż umocowanie do poszczególnych czynności procesowych ocenia się według treści pełnomocnictwa oraz przepisów prawa cywilnego.
Kto może zostać pełnomocnikiem ?
Kodeks postępowania cywilnego wskazuję, iż pełnomocnikiem strony może zostać:
- Adwokat lub radca prawny.
- W sprawach własności intelektualnej rzecznik patentowy.
- W sprawach restrukturyzacji i upadłości osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego
- Osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami strony.
- Osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia, jeżeli przedmiot sprawy wchodzi w zakres tego zlecenia.
- Współuczestnik sporu, jak również małżonek, rodzeństwo, zstępni lub wstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia.
- Pracownik jednostki albo organu nadrzędnego osoby prawnej lub przedsiębiorcy, w tym nieposiadającego osobowości prawnej.
- Osoba prawna prowadząca, na podstawie odrębnych przepisów, obsługę prawną przedsiębiorcy, osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej może udzielić pełnomocnictwa procesowego – w imieniu podmiotu, którego obsługę prawną prowadzi – adwokatowi lub radcy prawnemu, jeżeli została do tego upoważniona przez ten podmiot.
- W sprawach o ustalenie i zaprzeczenie pochodzenia dziecka i o roszczenia alimentacyjne pełnomocnikiem może być również przedstawiciel właściwego w sprawach z zakresu pomocy społecznej organu jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacji społecznej, mającej na celu udzielanie pomocy rodzinie.
- W sprawach związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego pełnomocnikiem rolnika może być również przedstawiciel organizacji zrzeszającej rolników indywidualnych, której rolnik jest członkiem.
- W sprawach związanych z ochroną praw konsumentów pełnomocnikiem może być przedstawiciel organizacji, do której zadań statutowych należy ochrona konsumentów.