Umorzenie długu a kwestie podatkowe

Przychód podatkowy jest terminem bardzo szerokim. Pod pojęciem tym kryje się nie tylko zwiększenie aktywów podatnika, lecz także zmniejszenie jego pasywów. Z tej perspektywy zastanawiający jest przypadek umorzenia długu przez wierzyciela. Bardzo często firmy windykacyjne skupujące wierzytelności, proponują dłużnikom umorzenie części zadłużenia (zwolnienie z zadłużenia) np. o 30 % z możliwością spłaty reszty należności jednorazowo bądź w formie co miesięcznych rat. Czy w takim razie kwota stanowiąca umorzenie z długu będzie stanowiła przychód i z perspektywy prawa podatkowego, będzie podlegała opodatkowaniu?

Rozważania nad powyższym pytanie należy rozpocząć od kwestii teoretycznych. Wedle
art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń i innych nieodpłatnych świadczeń. Zatem przychodem nie są tylko przysporzenia pieniężna, lecz również świadczenie nieodpłatne, a więc takie zdarzenia, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku na rzecz jednej osoby kosztem innej.

Z tej perspektywy należy zauważyć, że przychodem podatkowym będzie nie tylko określona wartość majątkowa, lecz również takie zdarzenia, które spowodują zmniejszenie zobowiązania podatnika wobec swoich wierzycieli. Z tego względu umorzenie długu przez wierzyciela będzie stanowiło przychód w rozumieniu przepisów podatkowych, z którego to dłużnik będzie zobowiązany rozliczyć się z właściwym urzędem skarbowym, bowiem będzie to przysporzenie majątkowe stanowiące zmniejszenie pasywów podatnika.

Z względów wskazanych powyżej, podatnik będzie zmuszony wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym kwotę stanowiącą umorzenie długu. Następnie kwota ta będzie podlegała zsumowania z pozostałymi dochodami i opodatkowana na zasadach ogólnych. Na przykład, gdy kwota stanowiąca umorzenie długu wynosiła 10.000,00 zł, a pozostałe dochody wynosiły 40.000,00 zł, podstawą opodatkowania będzie kwota 50.000,00 zł.